Senin, 04 Januari 2016


geguritan kaple



Pupuh sinom
1.      Swastiastu atur titiang
Indik galah sane mangkin
Punika wantah cerita
Sane mangkin katuturin
Nanging patut kapirengin
Yadiapin wantah pitutur
Anggen dasar mapisolah
Ane becik katuladin
Patut tiru
Anggen tetuladan jagat.

2.      Weten katuturan satua
Anak lanang tambet gati
I kaple ia wastannya
Solahnya kalintang asih
Nanging jelek ne tepukin
Sawireh belog kaubuh
Ulian dewekne kasian
Mangkin ala ne nyagjagin
Ia katundung
Nanangnya gedeg kaliwat

Pupuh Ginada

1.      Punika wenten carita
Anak cerik ngangon sampi
Wantah punika karyannya
Gaen lenan ten karungu
Tambetne sampun kaliwat
Nanging asih
Bikas utawi solahnya

2.      I kaple meled makarya
Usan mangangonang sampi
Nunas tulung ring bapannya
Mangda kakaryanang  bubu
Di suba bubune pragat
raris mangkin
pasang bubune ring tukad.




3.      Bubune sampun pasanga
Semengan sampun matangi
Laut bubu kaungkabang
buron besik kaden liu
punika wantah i semal
puntag-pantig
I sema l laut ambila.
4.      I semal mangeka daya
Ngelantur mangidih urip
Lantas i semal kalepas
Sawireh ia mangugu
Makecos lantas i semal
Tusing nolih
Ne pasti ia kalebang
5.      Keker,kidang lan gadagan
Buron ne ane tepukin
Nanging samian kalebang
Ulian pedalem manunu
Ngawinang gedeg nanangnya
Sane mangkin
Ipun katundung bapannya.
6.      Ikalpe ngeling sigsigan
Ulian unduk ne tepukin
Kacunduk sareng i semal
Tur mangidih nagih nutug
Makapatpat kasiannya
Diastun mati
Tetep satya kasiannya.

Pupuh ginanti

1.      Kasian satya manutug
Jagi kanagara mangkin
Ring margi wetengnya layah
Paling ngalih dagang nasi
Malih nenten wenten jinah
Ngaduang keker sanggupin
2.      I keker lantas aduang
Matoh aji satus ringgit
Mare acepok gebuga
Ditu lantas musuh mati
I kaple marasa lega
Sisan mati pada jerih


3.      Rauh lantas anak agung
Jagi sareng mangetohin
I keker kasub ririhnya
Masih ya tan kalah tanding
Yening ikaple ne menang
Sinah arta ne kapolih.

4.      Ne mangkin sampun rahayu
Ikaple mabalik mulih
Sambilang mamakta jinah
Ogar-ogar mangaukin
Nanging ten nolih nanangnya
Malengok marasa sedih

5.      Makelesog jinah ipun
Lantas jlanan kaungkabin
Madengok lantas nanangnya
Pati kaplug manyagjagin
I kaple madudug harta
Sane mangkin sampun sugih .


Pupuh maskumambang

1.      Ampurayang
Yening wenten iwang mangkin
Niki wantah tembang
Sane madasar ring hati
Nenten niru
Tembange sane kawentenang.









                                                Suksma

Rabu, 30 Desember 2015

contoh geguritan



PUPUH SINOM
Idupe mondong sengsara
Mangke idup besok mati
Mamanjakin kranjang padang
Peteng lemah ye openin
Tan wangde tua lantas mati
Sane keto pacang tepuk
Puput dane nimbang manah
Tumuli mebalik mulih
Tur kacunduk
Meme bapannyane jumah

PUPUH SEMARANDANA
Singgih ratu sanghyang widhi
Cingak pangebaktin titiang
Titiang damuh iratune
ayat   mengaturang sembah
noratama saranane
masarana antuk santun
ledang ugi ngampurayang
PUPUH GINADA
Katah anak kadroponan
Ajum ngangken ngardi becik
Nanging satak ngingsak ayam
Boncoh nulung pitik puun
Tur madasar manah punyah
Tong maludih
Ne keto tan nyandang tulad
PUPUH GINANTI
Ring sekolah genah ipun
Telebang janten kepanggih
Melajah seken-sekenang
Eda sok demen melali
Laline mearti engsap
Yen engsap metuara kali

PUPUH  PANGKUR
Ngungsi kantor sekolahan
Jug macelep sang kalih ngungkab topi
Nunas lugra ring tuan guru
Tuan guru meanggukan tur ngandika
Uli dije cening bagus
Nyen cening ajak dadua
Angob bapa mangiwasin
PUPUH PUCUNG
Cening bagus
Sampunang ja makta kayun
Alpaka ring biang
Miwah langgyana ring aji
Sayan bendu
Sang sisiane tur ngandika





PUPUH DURMA
Mule sulit memunahang saktin indria
Yan tan tasaking samadi
Sangkan yan buatang
Suluhin ban sastra gama
Susila maka pangabih
Nto  gemetang
Uli cerik kanti lingsir
PUPUH DANDANG GULA
Benjang semeng madabdabin raris
Sang pandawa
Sah saking wirata
Kuru ksetra kaungsi
Pamargin ida puniku
Tan pendah hyang surya mijil
Saking pucaking acala
Nyuluhin pertiwi ibu
Jejel para wira yoda
Sang pandawa
Kadi segara upami
Rauh ring madianing acala
PUPUH MASKUMAMBANG
Sang suputra
Yen rerehang pangupami
Tan pendah cendana
Ring tengahing alas rawit
Miik  ngalub  ngardi suka

PUPUH MIJIL
Singgih ratu sanghyang maha suci
Bakti titiang nyokor
Ring bukpade singgih betarane
Mogi ratu ledang manyuecanin
Kaulane sami
Mogi polih mangguh ayu








PUPUH SINOM
1.      Sekolah genah melajah
Pulpen to anggen manulis
Buku to patut kabaca
De pati demen melali
Keto pak guru ngorahin
Punika wantah pitutur
Tutur ne patut katulad
Samian sisia kaortain
Mangda tinut
Rerama sami bagia

2.      Wenten nenem mahasisia
Samian mapisolah becik
Tan wenten sane alpaka
Malajah patut selegin
Mangda dados jatma luih
Punika wantah pisuluh
Anggen dasar tetuladan
Nenten dados kalempasin
Nika patut
Anggen teuladan jagat

3.      Swadarma ne dados sisia
Malajah patut selegin
Mamaca miwah manyastra
Malajah ngisiang pangutik
Mangda tulisane becik
Korekin tingkih matunu
Mangda prasida mamaca
Sastra bali ne katulis
Ngantos puput
Tulisin edon entalnya

4.      Malajah ngiring malajah
Malajah madue arti
malajah anggen kaweruhan
eda ragane merati
malajah patut selegin
mangda dados jatma patut
sane prasida ngilangang
sastra bali ne ring gumi
tanpa tutur
tetep sastrane ajegang

5.      Para sisya sinamian
Ngiring urati akidik
Plajahin sastra agama
Eda mapineh ten becik
Melajah ngiring tampekin
Parilaksanane santun
Yan   suputra dados jatma
Jatma ne masolah becik
Ngantos nguntul
Ningeh pitutur agama

6.      Purusa miwah pradana
Sastra ne anggen nasarin
Makidung magaguritan
Punika anggen nglestari
Jatma mabudi pekerti
Maparilaksana patut
Ngrereh jatma ne suputra
Mangda eling sareng sami
Nenten rusuh
Nika patut lestariang.